Η Κυνηγετική Ομοσπονδία Αρχιπελάγους περνά στη σύνταξη ενός νέου Τεχνικού Οδηγού  «Βελτίωσης Ενδιαιτημάτων & Αναπληθυσμού θηραματικών ειδών» ο οποίος απευθύνεται κατά κύριο λόγο στους Κυνηγετικούς Συλλόγους μέριμνας της. 

Στον Οδηγό χαράζεται ο ορθός σχεδιασμός τόσο των βελτιωτικών έργων που υλοποιούν οι κυνηγετικές οργανώσεις όσο και των αναπληθυσμών με τρόπους και πρακτικές που εξασφαλίζουν τη μεγαλύτερη δυνατή επιτυχία εγκατάστασης και αναπαραγωγικής δυναμικής. 

Στον Οδηγό ο οποίος έχει ως βασική αρχή του την συνέχιση των γνώσεων και πρακτικών που πρώτη η Κυνηγετική Συνομοσπονδία Ελλάδος αλλά και έγκριτοι θηραματολόγοι χάραξαν. Μπορεί να βρει κανείς επιπλέον πρακτικές, ιδέες και γνώσεις που υλοποιήθηκαν και συνεχίζουν να υλοποιούνται με επιτυχία στα νησιά του  Αρχιπελάγους από τους κυνηγετικούς μας συλλόγους με την επιστημονική επιτήρηση της Ομοσπονδίας μας.

Μπορείτε να διαβάσετε τον Τεχνικό Οδηγό ΕΔΩ

Το πρόγραμμα «Παρακολούθησης της Αποτελεσματικότητας των έργων βελτίωσης ενδιαιτημάτων» το οποίο υλοποιήθηκε για πρώτη φορά το 2016 στο νησί της Χίου από τον Κυνηγετικό Σύλλογο Χίου και την Κυνηγετική Ομοσπονδία Αρχιπελάγους είναι ένα εργαλείο του βασικού προγράμματος «Βελτίωσης των Οικοτόπων για την Άγρια Ζωή». Με τη χρήση καμερών ανίχνευσης κίνησης και νυχτερινής λήψης οι οποίες τοποθετήθηκαν σε βελτιωμένες επιφάνειες (ειδικές σπορές, ποτίστρες) μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι οι εργασίες των κυνηγετικών οργανώσεων συμβάλουν στην ανάσχεση της απώλειας της βιοποικιλότητας. Με αυτό τον τρόπο για πρώτη φορά μπορεί να προγραμματιστεί η συνέχιση ή /και η αύξηση των βελτιωτικών έργων ενώ ταυτόχρονα μπορεί να γίνει καλύτερη διαχείριση των πόρων και του χρόνου που διατίθενται για το πρόγραμμα με τρόπο πιο αποτελεσματικό. 

Έπειτα από την παρουσίαση του προγράμματος «Παρακολούθησης της Αποτελεσματικότητας των έργων βελτίωσης ενδιαιτημάτων, το παράδειγμα της Χίου» στο 18ο Πανελλήνιο Δασολογικό Συνέδριο & International Workshop της Ελληνικής Δασολογικής Εταιρείας που πραγματοποιήθηκε στις 8-11 Οκτωβρίου 2017 στην Έδεσσα. Το project αυτό βρίσκεται ανάμεσα στα ελληνικά προγράμματα που στάθηκαν από την Κυνηγετική Συνομοσπονδία Ελλάδας στη FACE. 

Η FACE: Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία των Συλλόγων για το Κυνήγι και τη Διατήρηση το συμπεριέλαβε στο Face Biodiversity Manifesto το οποίο είναι η προβολή των Κυνηγετικών Οργανώσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. 

Δείτε το project στη σελίδα της FACE Biodiversity Manifesto ΕΔΩ 

Πολλές από τις δραστηριότητες του ανθρώπου, μεταξύ των οποίων και η εντατικοποίηση της γεωργίας, έχουν υποβαθμίσει μεγάλες εκτάσεις πολύτιμων οικοσυστημάτων με αναπόφευκτες επιπτώσεις στη χλωρίδα και πανίδα.

Στο παρελθόν, οι μη καλλιεργούμενες φυσικές περιοχές γύρω από τους αγρούς θεωρούνταν ως ανεκμετάλλευτες και ενίοτε ζημιογόνες για τη γεωργική παραγωγή. Αυτό οδήγησε στην καταστροφή όχι μόνον μεγάλων εκτάσεων φυσικών oικοσυστημάτων όμορων των αγρών, αλλά και στην καταστροφή ή την υποβάθμιση μικρών λωρίδων φυσικών ή ημιφυσικών οίκοσυστημάτων στα όρια μεταξύ των αγρών.

Με την ανάπτυξη της επιστήμης της Οικολογίας, αξιολογήθηκαν οι λειτουργίες των οικοσυστημάτων των περιθωρίων των αγρών και προέκυψαν πολλά οφέλη για τα όμορα αγροοικοσυστήματα.

Τα περιθώρια των αγρών (Field margins ή Acrofields ή Arable field boundaries) είναι μικρές λωρίδες φυσικών ή ημιφυσικών οικοσυστημάτων στα όρια μεταξύ των αγρών. Οι πιο κοινοί τύποι περιθωρίων που απαντώνται στα όρια των αγρών της Ελλάδας είναι: στενές λωρίδες ακαλλιέργητου εδάφους, διάφοροι τύποι φραχτών, φράχτες ξερολιθιάς, πρανή ποικίλων σχημάτων και κλίσεων, όρια δασών και λιβαδιών, διάφοροι δρόμοι και διάφοροι τύποι υγροτόπων όπως ρέματα, ρυάκια, ποταμοί, κανάλια και τάφροι. Τα οικοσυστήματα αυτά σε πολλές περιπτώσεις έχουν υποβαθμισθεί ή καταστραφεί ολοκληρωτικά.

Τα αποτελέσματα των μέχρι σήμερα ερευνών έχουν δείξει θετικές και αρνητικές επιδράσεις των οικοσυστημάτων των ορίων των αγρών στα όμορα αγροοικοσυστήματα.

Οι κυριότερες από τις θετικές επιδράσεις στα αγροοικοσυστήματα είναι η φιλοξενία φυσικών εχθρών παρασίτων, η φιλοξενία επικονιαστών, η προστασία από τους ανέμους και η βελτίωση του μικροκλίματος. Η περαιτέρω διερεύνηση των επιδράσεων αυτών, ιδιαίτερα στα μεσογειακά αγροοικοσυστήματα, όπως εκείνα της Ελλάδας, όπου υπάρχει σοβαρό κενό γνώσης, μπορεί να βοηθήσει στην κατάρτιση ακριβέστερων Κωδίκων ορθής γεωργικής πρακτικής και παροχή συμβουλών προς τους γεωργούς για την αύξηση της παραγωγής τους με τρόπο φιλικό προς το περιβάλλον.

Τα περιθώρια των αγρών συμβάλλουν στη διατήρηση της βιοποικιλότητας. Λειτουργούν ως διάδρομοι διαφυγής και εξάπλωσης πολλών ειδών πανίδας. Παρέχουν εδώδιμα φρούτα, λαχανικά και ζώα. Συμβάλλουν θετικά στην αρχιτεκτονική του αγροτικού τοπίου και στον περιορισμό της ρύπανσης των κατάντη χερσαίων ή υγροτοπικών οικοσυστημάτων με τα νερά της επιφανειακής απορροής.

Παρά τις ενίοτε αρνητικές επιδράσεις, όπως διατήρηση παρασίτων και ζιζανίων των καλλιεργειών, έχει αποδειχθεί ότι η συνετή διαχείριση των περιθωρίων των αγρών προμηθεύει με πολύτιμα αγαθά και υπηρεσίες τον άνθρωπο και συμβάλει στη διατήρηση της βιοποικιλότητας. Η διατήρηση, επέκταση και κατάλληλη διαχείριση επομένως των περιθωρίων των αγρών είναι πολλαπλώς ωφέλιμη και μπορεί να συμβάλλει σε μια αειφόρο γεωργία.

Πληροφορίες -Πηγές:

Τσιούρης Σ.Ε., Σώκος Χ.Κ. 2014. Περιβαλλοντικές αξίες των περιθωρίων των αγρών και η συμβολή τους στη διατήρηση της βιοποικιλότητας. Γεωτεχνικά Επιστημονικά Θέματα, σειρά I, τόμος 23, τεύχος 2: 30-39.

17/10/2017  http://www.panida.gr/site/wp-content/uploads/2014_Sokos_geotee.30-391.pdf

17/10/2017 http://www.panida.gr/site/

Φωτογραφία: Μάκης Μουστάκας

Η Ιστορία της δακτυλίωσης
Όλα ξεκίνησαν πριν 127 χρόνια όταν ένας Δανός δάσκαλος ο Hans Christian Cornelius Mortensen είχε την ιδέα να δακτυλιώσει δυο ψαρόνια. Το 1899 κι έπειτα από κάποιες διορθώσεις –τροποποιήσεις στο υλικό των δακτυλιδιών και στον τρόπο καταγραφής των στοιχείων δακτυλίωσε εκατοντάδες πτηνά διαφόρων ειδών. Ήταν η πρώτη απόπειρα δακτυλίωσης για ερευνητικούς λόγους και η πληροφορίες που αναγράφονταν ήταν η διεύθυνση και το όνομα του. Η μέθοδος αυτή δεν άργησε να εξαπλωθεί κι έτσι το 1903 οι Γερμανοί πρώτοι και στη συνέχεια κι άλλες χώρες άρχισαν τη σήμανση των πουλιών. Τις επόμενες δεκαετίες ιδρύονται σταδιακά αρκετά κέντρα δακτυλίωσης ενώ το 1963 ιδρύεται το EURING (η Ένωση Ευρωπαϊκών Κέντρων Δακτυλιώσεων), με ρόλο να συντονίζει τα κέντρα δακτυλίωσης, να καταγράφει στοιχεία, να οργανώνει ερευνητικά προγράμματα, κ.α. Στην αρχή οι ορνιθολόγοι είχαν επικεντρωθεί στο αν τα πτηνά επιστρέφουν στον ίδιο τόπο αναπαραγωγής δεν άργησαν όμως να καταλάβουν ότι με τη μέθοδο αυτή μπορούσαν να αντλήσουν πληροφορίες για τη μετανάστευση και για τις διαδρομές που ακολουθούν τα είδη κατά το ταξίδι τους. Στη χώρα μας μόλις το 1985 ιδρύεται το Ελληνικό Κέντρο Δακτυλίωσης Πουλιών.
Δακτυλίωση Πτηνών
Τα πουλιά διασχίζουν ελεύθερα πολιτικά σύνορα διανύοντας εκατοντάδες χιλιόμετρα ετησίως για την κάλυψη των βιολογικών τους αναγκών. Η μετανάστευση αποτελεί ένα από τα πιο εντυπωσιακά φυσικά φαινόμενα. Για το λόγο αυτό η διεθνής συνεργασία είναι σημαντική και μας δίνει την απαραίτητη γνώση για την έρευνα των μεταναστευτικών ειδών της πτηνοπανίδας. Με την δακτυλίωση των ειδών και την επανεύρεση των δακτυλιδιών μπορούμε να αντλήσουμε σημαντικές πληροφορίες που αφορούν τις μετακινήσεις, την οικολογία των ειδών, τον χρόνο ζωής τους, αν αλλάζουν (για κάποιο λόγο) διαδρομές, πόσο χρόνο χρειάζονται για να ολοκληρώσουν το ταξίδι τους, κ.α.
Αντιλαμβανόμαστε, λοιπόν, ότι η αναφορά ενός δακτυλιδιού που βρήκαμε είναι σημαντική.

Ξέρουμε τι πρέπει να κάνουμε εάν θηρεύσουμε ένα δακτυλιωμένο θήραμα;

Πρώτο μας μέλημα είναι να πάρουμε τηλέφωνο τον θηροφύλακα και να του παραδώσουμε το δακτυλίδι , ο οποίος με τη σειρά του θα το παραδώσει είτε στο Σύλλογο είτε στη Κυνηγετική Ομοσπονδία. Αν αυτό δεν είναι εφικτό μπορούμε να επικοινωνήσουμε με τον Κυνηγετικό Σύλλογο στον οποίο ανήκουμε και να τους διαβάσουμε τα στοιχεία του δακτυλιδιού. Στη συνέχεια με τα στοιχεία που αποκτούμε από το δακτυλίδι αναφέρουμε την εύρεση του και αντλούμε πληροφορίες για την ηλικία του, το πότε και που δακτυλιώθηκε, τους μεταναστευτικούς διαδρόμους που χρησιμοποιούν τα είδη τα οποία επισκέπτονται τα νησιά μας, κ.α. Με τα δακτυλίδια συλλέγονται σημαντικές πληροφορίες για τα μεταναστευτικά είδη.

Η παλαιότερη αναφορά δακτυλιδιού μπεκάτσας είναι από τη Μυτιλήνη

Άλλες χώρες (π.χ. Ισπανία, Γαλία, κ.α.) έχουν εκατοντάδες ή και χιλιάδες αναφορές για το είδος. Στην Ελλάδα τα δακτυλίδια που έχουν αναφερθεί είναι συγκριτικά λίγα στον αριθμό. Το παλαιότερο δακτυλίδι που αναφέρεται σε μπεκάτσα η οποία θηρεύτηκε είναι από την Μυτιλήνη στις 04/02/1933, το συγκεκριμένο άτομο είχε σημανθεί στην Ουκρανία στις 03/07/1932.  

Το παράδειγμα της δακτυλιωμένης μπεκάτσας στη Χίο

Η μπεκάτσα (Scolopax rusticola) είναι ένα θηρεύσιμο είδος του οποίου οι συνήθειες, οι διαδρομές καθώς και κάθε άλλη πληροφορία που μπορούμε να μάθουμε γι αυτήν αποτελεί σημαντικό κομμάτι ενός παζλ για το είδος. Η «Βασίλισσα του Δάσους», όπως προσφωνείται από πολλούς έχει ακόμη πολλές πληροφορίες να μας δώσει για τις συνήθειες της και την ζωή της.
Την κυνηγετική περίοδο που πέρασε 2016-2017, στο νότιο τμήμα της Χίου θηρεύτηκε μπεκάτσα η οποία έφερε δακτυλίδι. Ο κυνηγός/μέλος του Κυνηγετικού Συλλόγου Χίου, ανέφερε τα στοιχεία του δακτυλιδιού και μέσω αυτών αποστέλλοντας τα στον Οργανισμό Συντονισμού των Δακτυλιώσεων στην Ευρώπη μάθαμε ότι το άτομο είχε δακτυλιωθεί ενός (1) έτους, στις 11-9-2013, στην επαρχία του Leningrad της Ρωσίας.

Η μπεκάτσα έχει αρκετά μεγάλη φυσική θνησιμότητα και κάρπωση από τη θήρα γι αυτό τα περισσότερα πτηνά που βρίσκονται είναι λίγους μήνες μετά την δακτυλίωση. Παρόλα αυτά η μπεκάτσα στην Χίο είχε ένα διάστημα ζωής 3 ετών από την σήμανση έως την ανεύρεση και σύνολο ηλικίας ~4 έτη.  Το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα μεταξύ σήμανσης και ανεύρεσης είναι τα 4,5 χρόνια με άτομο που δακτυλιώθηκε στη Φιλανδία 03/06/1967 και βρέθηκε στη Ρόδο 16/12/1971.

Από τα στοιχεία και τα δικά μας παραδείγματα, λοιπόν, βλέπουμε ότι οι περισσότερες μπεκάτσες έρχονται κυρίως από Φιλανδία και Ρωσία. Για το ταξίδι τους αυτό διανύουν μια απόσταση 2.500 χιλιομέτρων κατά μέσω όρο.

Πηγές –Πληροφορίες:

https://www.gpeppas.gr/odigi/daktiliosi/daktiliosi.html

http://www.ihunt.gr/content/%CE%B4%CE%B1%CE%BA%CF%84%CF%85%CE%BB%CE%B9%CF%89%CF%83%CE%B7-%CE%BC%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B5%CF%85%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%89%CE%BD-%CF%80%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%B9%CF%89%CE%BD

http://www.panida.gr/site/wp-content/uploads/ringed-woodcocks-found-in-Hellas.pdf

Η διαδικασία αυτή της απελευθέρωσης αφορά την ενίσχυση των πληθυσμών μιας περιοχής και πραγματοποιείται από κλουβιά προσαρμογής σε πολλά στάδια. Στόχος της πρακτικής αυτής είναι τα απελευθερωμένα άτομα να εξοικειωθούν με τον χώρο να μαθητεύσουν συμπεριφορές καθώς και να αλληλεπιδράσουν με τα ήδη υπάρχοντα άτομα της περιοχής ούτως ώστε να δημιουργηθεί ένας πυρήνας ο οποίος θα εμπλουτίζει την περιοχή με θηράματα. Το πρόγραμμα αυτό ανέλαβε να υλοποιήσει ο Κυνηγετικός Σύλλογος Μυτιλήνης με την επιστημονική επίβλεψη της Κυνηγετικής Ομοσπονδίας Αρχιπελάγους.
Επιλέχθηκε η περιοχή «Καρά Τεπέ», σε σημείο περιφραγμένο και προφυλαγμένο. Εντός της περίφραξης πραγματοποιήθηκε μικτή σπορά (σιτάρι –κριθάρι) σε έκταση 8,5 στρεμμάτων ενώ εξασφαλίστηκε η παροχή νερού από δεξαμενές και ποτίστρες. Η βλάστηση της ευρύτερης περιοχής αποτελείται από φρύγανα, χέρσα καθώς και θαμνώδη βλάστηση αποτελούμενη από αγριελιές, αγριαχλαδιές, βάτους κ.α.

Έπειτα από τις βελτιωτικές επεμβάσεις στο χώρο (σπορά κ.α.) τοποθετήθηκαν δύο (2) μικροί κλωβοί απελευθέρωσης. Η διαδικασία ξεκίνησε στις αρχές του Δεκεμβρίου με την εισαγωγή στα κλουβιά 20 ατόμων νησιώτικης πέρδικας (10 σε κάθε κλωβό, ίσων φύλων), κατά τις νυκτερινές ώρες. Με την μέθοδο αυτή επιτυγχάνεται: 1) η σταδιακή εξοικείωση των ατόμων με τα χαρακτηριστικά του χώρου και η προσαρμογή τους στις συνθήκες που επικρατούν γενικά στον βιότοπο και 2) σε όλη αυτή την διαδικασία έχουμε μόνιμη παρουσία περδίκων στον χώρο. Με την μόνιμη παρουσία των ατόμων μέσα στα κλουβιά προσελκύονται άτομα του φυσικού πληθυσμού της περιοχής, τα οποία καλύπτοντας τις ανάγκες τους σε τροφή και νερό γύρω από τους κλωβούς διδάσκουν συμπεριφορές και έτσι το σημείο αυτό μεταλλάσσεται σε ένα «σχολείο», ουσιαστικά τα άτομα των κλωβών υιοθετούνται και μαθαίνουν συμπεριφορές ενώ ταυτόχρονα έχουν τον χρόνο να εξοικειωθούν με τα γεωγραφικά χαρακτηριστικά της περιοχής.

Προς το τέλος του Δεκεμβρίου αρχίζει η διαδικασία εξόδου των περδίκων από τον πρώτο κλωβό, νωρίς το πρωί (πριν το πρώτο φως της ημέρας). Η ανθρώπινη παρουσία θα πρέπει να μην γίνεται αισθητή δίνοντας έτσι τον χρόνο που χρειάζεται στα πουλιά να εξέλθουν από τον κλωβό τους χωρίς stress, να επεξεργαστούν τον χώρο να συνηθίσουν στα νέα δεδομένα. Με τον τρόπο αυτό δεν παρατηρήθηκε διασπορά αφού τα πουλιά ήταν μαζί, εξερεύνησαν τον χώρο της σποράς και επεξεργάστηκαν τις πέρδικες του δεύτερου κλειστού κλωβού. Δύο μόλις ημέρες μετά το άνοιγμα του πρώτου κλωβού παρατηρήθηκε προσέλκυση ατόμων εκτός του πυρήνα. Τα πουλιά αλληλεπιδρούν και παραμένουν στην περιοχή, φαίνονται απόλυτα εξοικειωμένα με τα χαρακτηριστικά της περιοχής ενώ με την παρουσία των ατόμων του κλειστού κλωβού δημιουργείται μια σχέση εμπιστοσύνης με την οποία επιτυγχάνεται η αποφυγή των τάσεων διαφυγής τους και η διασπορά τους μακριά.

Προς το τέλος του δεύτερου δεκαημέρου του Ιανουαρίου πραγματοποιείται (με τον ίδιο τρόπο με τον πρώτο κλωβό) η έξοδος των περδίκων του δεύτερου κλωβού. Με αυτή την διαδικασία ολοκληρώνεται το στάδιο των απελευθερώσεων και αρχίζει η περίοδος αναπαραγωγής. Τα πουλιά του δεύτερου κλωβού δεν απομακρύνονται από το σημείο αφού βρίσκουν τις ήδη υπάρχουσες πέρδικες στον χώρο και μαθητεύουν με αυτές. Στις αρχές του Φεβρουαρίου παρατηρούνται συμπεριφορές «σπασίματος» των ομάδων και ο σχηματισμός ζευγών. Τα αρσενικά αρχίζουν να εμφανίζουν συμπεριφορά χωροκράτειας ενώ σε ζεύγη οι πέρδικες ψάχνουν πλέον σημεία φωλεοποίησης στον χώρο. Ο πυρήνας (σπορά, κλουβιά, νερά στην περίφραξη) αποτελεί χώρο ζωτικής σημασίας για το είδος αφού σ αυτόν θα καλύπτει τις καθημερινές βιολογικές του ανάγκες.

Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας αυτής τοποθετήθηκε σε έναν από τους κλωβούς ένα ζεύγος περδίκων ώστε να υπάρχει μόνιμη παρουσία του είδους στον χώρο. Το «κάλεσμα» τους θα κρατάει στην περιοχή τα ζεύγη καθώς και τους νεοσσούς που θα εκκολαφθούν το επόμενο διάστημα.

Το πιλοτικό αυτό πρόγραμμα το οποίο εφαρμόστηκε την τρέχουσα περίοδο θα συνεχιστεί και στις επόμενες ώστε να μπορέσουμε να συλλέξουμε πληροφορίες με τις οποίες θα είμαστε σε θέση να σχεδιάσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τον εμπλουτισμό των βιοτόπων με θηράματα. Παράλληλα πραγματοποιούνται και θα συνεχίσουν να γίνονται καταγραφές στον χώρο ώστε να αποκτήσουμε εικόνα και από την αναπαραγωγική επιτυχία των ατόμων, ενώ σχεδιάζεται η εφαρμογή της διαρκούς παρατήρησης /παρακολούθησης των ατόμων με την χρήση καμερών ανίχνευσης κίνησης και νυκτερινής λήψης (μια δράση που ήδη υλοποιείται στο νησί της Χίου με πολύ σημαντικά και ενθαρρυντικά αποτελέσματα).

Θα πρέπει όλοι να αντιληφθούμε ότι δεν υπάρχουν χρονικά περιθώρια για άσκοπες ενέργειες οι οποίες ουσιαστικά δεν συνεισφέρουν στον τελικό μας σκοπό. Με εργαλεία μας τις βελτιώσεις των ενδιαιτημάτων και τον ορθολογικό σχεδιασμό των εμπλουτισμών μπορούμε να εξασφαλίσουμε το μέλλον της θηρευτικής δραστηριότητας.

Η αύξηση του πληθυσμού ορισμένων ειδών επηρεάζει τόσο τα άλλα είδη όσο και τον άνθρωπο. Κάποια από αυτά ανήκουν στα Κορακοειδή (Corvidae). Η προσαρμοστικότητα τους σε πολλά είδη οικοτόπων και σε ανθρωπογενή περιβάλλοντα έχει ως αποτέλεσμα την αυξητική τάση του πληθυσμού τους.
Τα κορακοειδή προκαλούν θνησιμότητα σε είδη της άγριας πανίδας, καταστρέφουν αυγά και θανατώνουν νεοσσούς άλλων ειδών. Γενικά, η τάση της αρπακτικότητας είναι ανάλογη με το μέγεθος του πληθυσμού τους κάτι που γίνεται αντιληπτό στο νησί αφού πέρα από τις προαναφερθείσες επιπτώσεις υπάρχουν απώλειες και στον πρωτογενή τομέα παραγωγής του νησιού (γεωργική παραγωγή, πτηνοτροφεία).
Για 3η συνεχόμενη χρονιά ο Κ.Σ. Λήμνου σε συνεργασία με την Κυνηγετική Ομοσπονδία Αρχιπελάγους υλοποίησαν το πρόγραμμα ελέγχου του πληθυσμού των κορακοειδών.
Για την κυνηγετική περίοδο 2016-2017 στο νησί της Λήμνου, το ενδιαφέρον των κυνηγών-μελών μας ήταν άμεσο και η συνεισφορά τους στο έργο αποδεικνύεται εκ του αποτελέσματος. Από την έναρξη της κυνηγετικής περιόδου έως και την λήξη της συγκεντρώθηκαν 3.080 ζεύγη ποδιών κορακοειδών, απ’ όλη την επιφάνεια του νησιού. Η συνεργασία των σωματείων μας με τους αρμόδιους φορείς και τα μέλη μας έφεραν αυτό το αποτέλεσμα και γι αυτό τους ευχαριστούμε θερμά για την συνεισφορά τους στο πρόγραμμα.